سیزده بدر (از دروغ سیزده تا حقایق ناگفته)
همه ما تا حدودی با دروغ سیزده بدر در قالبی شوخ طبعانه و خنده دار آشنا هستیم، اما نمیدانیم ریشه این دروغ گوییهای مضحک به چه زمان یا رویدادی بازمیگردد. در این مطلب هر آنچه به دروغ سیزده و ریشه پیدایش آن ارتباط دارد را با شما در میان میگذاریم. مطمنا نکات این مطلب برایتان جالب و شنیدنی خواهد بود، زیرا در انتهای مطلب گلچینی از بهترین دروغهای سیزده را برایتان آوردهایم، که خواندن آنها علاوه بر اینکه حسابی سرگرمتان خواهد کرد در ضمن باعث تعجبتان هم میشود.
دروغ سیزده بدر چیست؟
برای آنکه دریابیم دروغ سیزده بدر چیست و اصلا چرا عدهای در این روز دروغ میگویند، باید به اول آوریل ۱۵۶۴ میلادی نگاهی بیاندازیم. در تاریخ یادشده مرسوم بود که افراد دروغهایی را در قالب شوخی به یکدیگر بگویند. البته بنیان این اتفاق از تصمیم شارل نهم پادشاه فرانسه گرفته شد. او در یکی از اصلاحاتی که در تقویم جشنهای سال نو اعمال کرده بود، تصمیم میگیرد که تاریخ اول آوریل را به اول ژانویه منتقل کند.
این تصمیم باعث ایجاد مخالفتهایی از سوی مردم گردید. نحوه ابراز این نارضایتیها هم به این ترتیب بود که بسیاری همچنان اول آوریل را به دید و بازدید خود اختصاص میدادند و به قول خودمان در همان روز به عید دیدنی میرفتند. اطرافیان، این افراد را که همچنان به دید و بازدید در اول آوریل اصرار میورزیدند را مسخره کرده و آنها را احمقهای آوریلی خطاب میکردند. از همان جا، یعنی از حدود ۶۰ سال پیش، این روز که دقیقا یک روز پیش از سیزدهمین روز نوروز ماست به عنوان دروغ اول آوریل یا دروغ سیزده رواج پیدا کرد.
البته مبدع دروغهای سیزده بدری در ابتدای امر مردم عادی نبودند، بلکه چند روزنامه نگار ایرانی دست به شیطنتهایی این چنینی زدند و به تدریج آنرا در قالب امروزی در آوردند. ناگفته نماند که پس از آن در رسانهها نیز چندین دروغ سیزده بدر باحال به قول مخاطبان چاپ گردید، که حواشی بسیاری را نیز به همراه داشت. در میان این شوخیها میتوان عنوان جنجالیترین و باحالترین دروغ سیزده بدر را به مطلبی که در سال ۱۳۸۳ در روزنامه شرق منتشر شد، نسبت داد.
این شوخی خبری به کج شدن برج میلاد و احتمال سقوط آن پرداخته بود، که توسط سایر رسانهها، زیادی جدی گرفته شد تا حدی که بسیای به تحلیل این خبر پرداختند. البته ناگفته نماند که جنجال تنها به اینجا ختم نشد بلکه قیمت ملک هم در مناطق اطراف برج شکسته شد و سیر نزولی به خود گرفت، که نشان میدهد مردم تا چه حد این دروغ سیزده روزنامه شرق را جدی گرفته بودند.
جالبترین دروغهای سیزده بدر
اگر باز هم دوست داشته باشید که از جنجالیترین دروغهای سیزده بدر برایتان بگوئیم میتوانیم به اطلاعاتی که توسط خبرگزاری میرآث فرهنگی در سال ۱۳۹۴ منتشر گردید اشاره کنیم. این خبرگزاری به نقل از دفتر ملکه بریتانیا مطلبی را تحت این عنوان انتشار داد: «کوه نور را به ایران پس خواهیم داد.» البته در ادامه و ضمن یادداشتی به قلم شاهین سپنتا این خبر تکذیب و آنرا دروغ سیزده عنوان کردند.
متن این یادداشت به این صورت بود: «دروغ سیزده در ایران عموما بازتاب طنز گونهای داشته از حقایق تاریخی، اجتماعی و گاها هم سیاسی، تا در روزی با مناسبتی شاد، تلنگری به مخاطبان رسانهها داشته و توجه آنها را به ناگفتههایی از حقایق اجتماعی و تاریخی جلب نماید.»
ممکن است با خواندن این دروغهای شاخ و دُم دار دلتان بخواهد امسال با دروغ بافی عدهای را سر کار بگذارید. در ادامه معروفترین دروغهای اول آوریل را برایتان آوردهایم، اگر هنوز نمیدانید که دروغ سیزده بدر چی بگویید، میتوانید از این دروغها برای دروغ سیزده بدر ۱۴۰۱ خود الهام بگیرید.
درختهای ماکارونی: برنامهای با نام پانوراما که از شبکه بی بی سی در سال ۱۳۹۷ پخش میشد، درختهای ماکارونی را به معرض نمایش مخاطبان خود گذاشت، که در گوشهای از خاک سوئیس رشد کرده بودند. دروغ اول آوریل این شبکه تنها به اینجا ختم نشد، بلکه این شبکه دروغ خود را اینگونه ادامه داد: سوسکهایی که همچون آفت ماکارونیها را از بین میبردند، قلع و قمع گردیدند. به این ترتیب شبکه بی بی سی پیاز داغ دروغشان را چندین برابر کردند، تا حدی که مردم تشویق شدند تا با این شبکه تماس بگیرند و از آنها بخواهند که راه و رسم کشت درخت ماکارونی را به آنها بیاموزند. این دروغ برگرفته از فیلمی با نام ST ALBANS بود.
واژگونی برج پیزای ایتالیا: در سال ۱۹۵۰ تلوزیونی هلندی، ابتکار عمل در انتشار دروغ اول آوریل را با انتشار خبری مبنی بر واژگونی برج پیزا به دست گرفت.
پنگوئن پرنده: پنگوئنها یکی از دوستداشتنیترین و در عین حال بامزهترین پرندگان هستند و کمتر و کسی است که به آنها علاقه نداشته باشد. گویا شبکه بی بی سی هم از این علاقمندی باخبر بوده و تلاش کرده تا پنگوئن دوستان را به دیدار از نزدیک این پرندهها امیدوار سازد. براساس دروغ اول آوریل بی بی سی، نوعی پنگوئن پرنده در قطب جنوب کشف گردیده بود.
ممکن است برایتان عجیب باشد که چرا اشاره به دیدار از نزدیک مردم با این پرندگان قطبی داشتیم. علت آن را باید در فیلم انتشار یافته این شبکه جستجو کرد، زیرا پنگوئنهای پرنده را در حالی که به سمت جنگلهای آمازون در حال پرواز بودند نشان میداد. با این اوصاف احتمال آنکه این پرندهها سر راهشان به هر کشور دیگری عزیمت کنند نیز دور از انتظار مخاطبان این شبکه نبود.
صدور پلاک ماشینها به رنگ صورتی: این دروغ در نتیجه اتحاد ۲۸ فرستنده رادیویی در آلمان در سال ۲۰۰۹ ترتیب داده بود، به این صورت که کسانی که پلاک صورتی برای آنها صادر شده بود میتوانستند ماشینشان را در جای پارک بانوان پارک نمایند. این شبکههای رادیویی برای آنکه دروغشان را واقعیتر جلوه دهنده سایت اینترنتی ویژهای نیز جهت ثبت نام و دریافت این پلاکهای صورتی ترتیب داده بودند.
کنترل Gmail با حرکات بدنی: گویا اینبار نوبت گوگل بوده تا با قرار دادن امکان جدیدی در سرویسهای ایمیل خود کاربرانش را سر کار بگذارد. معرفی این سیستم جدید به این صورت بود که کاربران میتوانستند بدون آنکه از صفحه کلید یا ماوس خود استفاده کنند، تنها از طریق وب کم قادر به کنترل و مدیریت ایمیلهای خود بودند. این اتفاق در سال ۲۰۱۱ توسط پر استفادهترین مرورگر جهان یعنی google رقم خورد.